Zbog razornih superćelijskih oluja koje sve češće pogađaju Republiku Srpsku protivgradni strijelci iz sezone u sezonu obaraju rekorde pa su tako u protekla dva i po mjeseca u nebo ispucali više od 1.100 projektila dabi ljude, objekte i usjeve sačuvali od grada i katastrofe.
Učestale i nagle promjene vremena posljednjih dana i mjeseci bile su česta pojava u Srpskoj. Vrtložni vjetrovi, obilna kiša i krupan grad prouzrokovali su milionsku štetu domaćinstvima, počevši od Novog Grada, Banjaluke, Srpca, Gradiške, Prnjavora, Modriče, gdje je na desetine kuća ostalo bez krova.
Stradali su automobili, voćnjaci, ali ponajviše poljoprivredni zasadi, koji su na pojedinim parcelama praktično sravnjeni sa zemljom.
Da nije bilo pravovremene reakcije protivgradnih strijelaca, koji nebo iznad Srpske čuvaju danonoćno 365 dana u godini, posljedice nevremena bile bi daleko razornije po građane, ali i Republiku.
Direktor preduzeća “Protivgradna preventiva RS” Tihomir Dejanović kaže za “Glas” da su od početka sezone, koja je startovala 15. aprila, do sada bili primorani da dejstvuju čak 30 dana.
Iako još nisu ni na polovini sezone odbrane od grada, ističe da su zbog dinamičnosti vremenskih prilika već potrošili 1.108 protivgradnih raketa. Da strijelci, čiji je imperativ odbrana poljoprivrednih zasada, imaju pune ruke posla dodatno ilustruje i podatak da je lani u ovo doba bilo ispaljeno oko 940 raketa.
– Najteži dan, odnosno najintenzivnije dejstvo desilo se 3. juna, kada je za sedam sati dejstvovanja u gradonosne oblake ispaljeno 330 raketa. Unazad nekoliko godina sve su češće pojave superćelijskih oluja, na koje moramo djelovati sa većim brojem projektila. Takođe, povećava se i broj dana sa olujnim udarima vjetra, te pojave mini-tornada, odnosno pijavica, što takođe zahtijeva pravovremenu akciju strijelaca – rekao je Dejanović.
Dodao je da je u sistemu odbrane od grada 35 lokalnih uprava Srpske, pet iz FBiH, te Brčko, a branjena teritorija prostire se na više od 1,45 miliona hektara.
– Na branjenom području raspoređeno je 165 klasičnih protivgradnih stanica, 144 automatske te 115 prizemnih generatora srebro-jodida. U sezonu smo ušli sa 1.957 protivgradnih raketa koje su ostale od lani, a u ovoj godini smo nabavili još 1.500 od dobavljača iz Srbije. Do kraja juna očekujemo isporuku još 200 raketa – naveo je Dejanović i dodao da se zahvaljujući redovnom finansiranju nabavke protivgradnih raketa od strane Vlade RS uspješno nose sa svim izazovima koje priroda postavlja pred njih.
Predsjednik Udruženja poljoprivrednih proizvođača “Sela Semberije” Boško Radić kaže za “Glas” da protivgradna zaštita ima nemjerljiv značaj za domaći agrar.
– Prije nekoliko dana gradonosni oblaci su protutnjali Semberijom, ali zahvaljujući strijelcima koji zaista rade bez premca na većini parcela je šteta izbjegnuta. Na jednom lokalitetu, u blizini graničnog prelaza Rača, grad se obrušio pa je šteta stopostotna, ali na sreću parcela je osigurana, zbog čega je veoma važno da svi imamo polise koje resorno ministarstvo ove godine subvencioniše sa 70 odsto – podsjetio je Radić.
Modernizacija
Tihomir Dejanović kaže da preduzeće “Protivgradna preventiva RS” godinama unazad modernizuje stanice.
– Cilj je da zamijenimo sve klasične stanice sa automatskim te da svaka automatska stanica dobije i prizemni generator srebro-jodida da bi se moglo djelovati i u slučajevima zabrana ispaljivanja protivgradnih raketa – pojasnio je Dejanović.
Izvor: Glas Srpske
